Terwijl Google en Netflix in hoog tempo de wereld veroveren en het medialandschap veranderen, voert Hilversum een achterhoedegevecht om de macht. In plaats van tien omroepen die elk hun eigen keuzes maken, wil de Nederlandse Publieke Omroep (NPO) naar een BBC‐model met sterke centrale sturing. Bij deze machtsgreep richt de NPO de blik echter niet op de kwaliteit van programma’s en platforms, maar staart zich juist blind op kijkcijfers en bezoekersaantallen. Hoe goed de bedoelingen ook mogen zijn, het werkt contraproductief. Door van de publieke omroep een commercieel gedrocht te maken, wordt deze niet sterker maar juist zwakker en uiteindelijk zelfs overbodig.
Het antwoord op multinationals als Apple en Liberty Global is een BBC‐achtig bestel waarbij één organisatie de inhoud van de publieke netten, zenders en websites bepaalt. Zo redeneert men althans in de bestuurskamer van de NPO en zo staat het in hun onlangs uitgelekte beleidsplan. “Bigger, fewer, better” , zo luidt de nieuwe slogan op het mediapark.
De realiteit is een stuk weerbarstiger. Onder leiding van de NPO is de publieke omroep zich steeds meer gaan gedragen als een commerciële zender. Terwijl de BBC het zonder reclame‐inkomsten doet, kreeg de Nederlandse televisiekijker juist meer en langere reclameblokken voor zijn kiezen. De NOS mocht zelfs een geheim miljoenencontract sluiten met betaalzender FOX Sports over voetbalrechten. Promotie van FOX en een reclamedeal met de STER wogen daarbij zwaarder dan de eigen journalistieke onafhankelijkheid. Reden voor het Commissariaat voor de Media om de NOS terug te fluiten. Intussen kocht de VARA met publiek geld de rechten van ‘The Graham Norton Show’. Op zich een prima tv‐programma, maar al lang in Nederland te zien bij Comedy Central. Niet alleen is het publieke belang bij dergelijke aankopen ver te zoeken, ook worden commerciële zenders zo de markt uitgedrukt met publiek geld. Desondanks zegt de NPO gewoon vast te houden aan het uitzenden van puur amusement. Geheel tegen de wens van staatssecretaris Dekker in.
Nog erger dan het commerciële doen, is het publieke laten. Zo worden informatieve websites in het hart van de publieke kerntaak als NPO Geschiedenis en NPO Doc geschrapt. En documentaires en drama van Nederlandse bodem verdwijnen achter de betaalmuur van NPO Plus. Welk publiek hiermee bediend wordt, weet niemand.
Het is een groot verschil met de BBC die wereldwijd bekend staat om zijn reclamevrije zenders van hoge kwaliteit. Die roem is te danken aan de diepgravende documentaires van Louis Theroux en David Attenborough, de even informatieve als onderhoudende kennisquiz QI (Quite Interesting) of de serie ‘Secret Britain’, waar alle uithoeken van het Britse landschap worden verkend. Bij de BBC is overigens ook ruimte voor amusement, mits onderscheidend, zoals ‘Have I Got News For You’ al sinds 1990 bewijst.
Zo bezien is het best begrijpelijk dat de NPO de BBC als voorbeeld beschouwt. Maar de NPO ziet één ding over het hoofd: de Nederlandse televisiekijker heeft niets aan een BBC‐model zonder de bijbehorende BBC‐inhoud.
Terwijl NPO inzet op meer amusement en minder opinie‐ en debatprogramma’s, kiest D66 daarom voor onderscheidende programma’s op vijf hoofdthema’s: cultuur, educatie, Nederlandstalig drama, nationale evenementen en natuurlijk nieuws en (achtergrond)journalistiek. Daarbij zijn publiekswaardering en een betere bediening van diverse doelgroepen belangrijker dan kijkcijferdrift en programmeren op maximale STER‐inkomsten
Het komt er nu op aan. Door commerciële zenders te imiteren, wordt de publieke omroep vanzelf overbodig. Door publieke meerwaarde te bieden, kan de publieke omroep ook in de toekomst onderscheidend blijven. De keuze is aan de NPO.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten